در حوزه الکترونیک، مقاومتها نقش مهمی در کنترل مقدار جریان الکتریکی عبوری از مدار دارند. مقاومت های کربنی و مقاومت های فیلم فلزی، نوع خاصی از مقاومت ها هستند که دارای کدهای رنگی در بدنه خود می باشند و خواندن مقادیر این مقاومت ها با استفاده از همین کدهای رنگی صورت می گیرد. کد رنگی مقاومت، مطابق با استاندارد جهانی است و می توان با استفاده از این کدهای رنگی، مقدار مقاومت را شناسائی کرد. در این مقاله، به شرح کدهای رنگی مقاومت و نحوه محاسبه مقاومت با استفاده از این نوارهای رنگی خواهیم پرداخت.
مقالات مرتبط: روش‌های محاسبه مقاومت الکتریکی
کد رنگی مقاومت چیست؟
کدهای رنگی مقاومت ها یکی از ویژگی های مهم مقاومت های الکتریکی هستند که به کمک آنها به راحتی می توان مقدار اهمی مقاومت را تعیین کرد. بدون این نوارهای رنگی، یافتن مقدار مقاومت کاری زمان‌بر خواهد بود. درحالیکه، با بررسی ساده نوارهای رنگی، می توان با سرعت و با دقت مقدار مقاومت را تعیین کرد.
روش خواندن رنگ‌های مقاومت
یک مقاومت معمولی شامل یک سری نوارهای رنگی است که در اطراف بدنه آن قرار گرفته اند. هر نوار رنگی نشان دهنده یک رقم یا ضریب خاص است که به تشخیص مقدار نهایی مقاومت کمک می کند. به طور معمول، این مقاومت ها دارای چهار یا پنج نوار رنگی هستند که خواندن مقدار مقاومت با استفاده از این رنگ ها صورت می گیرد.
روش خواندن مقاومت‌های چهار رنگی
در ادامه، نحوه قرائت مقاومت های چهار رنگی به همراه نقش هر رنگ بیان می شود:
نوار اول
نوار اول نشان دهنده اولین رقم از مقدار مقاومت است که می تواند یکی از ده رنگ زیر را به خود بگیرد:
سیاه، قهوه ای، قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، بنفش، خاکستری یا سفید که به ترتیب بیانگر اعداد 0 تا 9 هستند.
نوار دوم
نوار دوم، دومین رقم مقدار مقاومت را نشان می دهد و از همان شماره رنگ های نوشته شده در بخش نوار اول پیروی می کند.
نوار سوم (مضرب ده)
نوار سوم نشان دهنده ضریب ده یا تعداد صفرهایی است که باید به ارقام نوار اول و دوم اضافه شود. رنگ های باند سوم شامل مشکی (×1)، قهوه ای (×10)، قرمز (×100)، نارنجی (×1000)، زرد (×10000)، سبز (×100.000)، آبی (×1.000.000)، بنفش (×10,000,000)، خاکستری (×100,000,000) و سفید (×1,000,000,000) است.
نوار چهارم (تلرانس)
نوار چهارم که در اکثر مقاومت های دقیق وجود دارد، نشان دهنده تحمل یا انحراف مجاز از مقدار مقاومت مشخص است که برای تعیین دقت یک مقاومت بسیار مهم است. رنگ های متداول شامل خطاهای طلایی (5±%)، نقره ای (±10%) و قهوه ای (±1%) است.
در نهایت در شکل زیر مقادیر مورد نیاز برای خواندن مقدار مقاومت رنگی به طور کامل توضیح داده شده است.
روش خواندن مقاومت‌های پنج رنگی
تفاوت مقاومت‌های پنج رنگی با مقاومت‌های چهار رنگی در این است که در مقاومت‌های پنج رنگی، سه نوار اول بیانگر عدد مقاومت و نوار چهارم بیانگر ضریب ده یا تعداد صفرهایی است که باید به ارقام نوار اول و دوم و سوم اضافه شود. نوار پنجم نیز بیانگر تلورانس مقاومت است.
جمع بندی
در این مقاله، به مقاومت و نقش اساسی آن ها در مدارات الکترونیکی اشاره شد و سپس نحوه قرائت مقاومت های رنگی با استفاده از کدهای رنگی به طور کامل مورد بحث و بررسی قرار گرفت. تمامی موارد فوق را به صورت عملی همراه با نکات تجربی دیگر در مورد انواع مقاومت ها و نکات مختلف مربوط به آنها به طور کامل در دوره آموزش جامع الکترونیک بررسی کرده ایم.
در پایان، ممنون که همراه ما بودید. هر سوال یا ابهامی در مورد مطالب ارائه شده در این مقاله دارید حتما در کامنت ها بنویسید، به تمام سوالات پاسخ داده میشه. اگه انتقاد یا پیشنهادی هم داشتید ممنون میشم با ما در میان بزارید.
